Na początku I wojny światowej w galicyjskich miastach zrodził się pomysł fundacji Kolumn i Tarcz Legionów. Idea polegała na stworzeniu zdobionej kolumny lub tarczy, która następnie była obijana specjalnymi gwoździami. Dochód ze sprzedaży gwoździ przeznaczano na pomoc rannym legionistom oraz rodzinom poległych. Pierwszą kolumnę odsłonięto w Krakowie w rocznicę powstania Naczelnego Komitetu Narodowego – 16.08.1915 r., przy czym kolumny fundowano tylko w większych i bogatszych miastach. W tych mniejszych ideę pomocy realizowano w oparciu o Tarcze Legionów. Swoją tarczę posiadał również Oświęcim.
Decyzja o fundacji tarczy w Oświęcimiu została podjęta na posiedzeniu Rady Gminy w dniu 06.10.1915 r. Projekt i wykonanie powierzono oświęcimskiemu artyście – Janowi Stankiewiczowi. Obiekt udało się ukończyć dość szybko, gdyż odsłonięcia dokonano już 12.12.1915 r. w sali posiedzeń rady miejskiej. Na tę okoliczność jeszcze tego samego dnia, w sali Zakładu Salezjańskiego zorganizowano uroczysty wieczorek, który został uświetniony przez występ zakładowego chóru męskiego. Pierwszego dnia udało się zebrać sumę 620 koron, a fundatorami ozdobnych gwoździ byli m.in. burmistrz Roman Mayzel z rodziną, Towarzystwo Oszczędności i Pożyczek, Liga Kobiet, czy Szkoła Wydziałowa Żeńska. Ogółem w ciągu następnego roku zgromadzono kwotę 1557 koron i 85 halerzy.
Poniżej prezentuję Tarcze Legionów z Oświęcimia i okolicznych miast. Grafiki pochodzą z książki Mieczysława Opałka, pt. „Tarcze Legionów 1914-1917”. Wersja cyfrowa jest dostępna na stronie Tarnowsko-Galicyjskiej Biblioteki Cyfrowej (LINK).
